Według polskiego prawa można ubiegać się o warunkowe przedterminowe zwolnienie z odbycia części kary pozbawienia wolności już po odbyciu połowy jej okresu. Bywają jednak sytuacje, w których wymóg ten jest zaostrzony. O tym, czy skazany może zostać zwolniony decyduje sąd penitencjarny podlegający do miejsca pobytu skazanego. Jest to niejako próba i możliwość rozpoczęcia nowego życia w społeczeństwie lub też powrót do więzienia.
Zwolnienie warunkowe – kiedy się ubiegać
W art. 77. kodeksu karnego zawarte zostało stwierdzenie, że sąd podejmuje decyzję o warunkowym zwolnieniu skazanego, jeśli uważa, że skazany po wyjściu z zakładu będzie przestrzegał porządku prawnego, a przede wszystkim nie popełni ponownie przestępstwa. Co sąd bierze po uwagę, gdy podejmuje tę decyzję? Przede wszystkim skupia się na postawie sprawcy, zachowaniu po popełnieniu przestępstwa oraz w trakcie odbywania kary. Oprócz tego szybsze zwolnienie mogą warunkować okoliczności popełnienia przestępstwa i właściwości i warunki osobiste skazanego.
Ile czasu musi minąć, by móc się ubiegać o zwolnienie warunkowe
Skazany może zostać zwolniony warunkowo dopiero po odbyciu przez niego połowy kary. Istnieją jednak przypadki, gdy okres ten zostaje podwyższony. Dotyczy to recydywisty i multirecydywisty. W przypadku tego pierwszego kara musi zostać odbyta w 2/3, natomiast w przypadku drugiego skazany musi odsiedzieć co najmniej 3/4 kary.
Odbycie kary w 3/4 dotyczy również skazanych, którzy zostali określeni w art. 65§1 k.k. Dotyczy to czynów:
- zabronionych, które stały się stałym źródłem dochodu,
- popełnionych w charakterze terrorystycznym,
- w zorganizowanych grupach.
Co ważnie, niezależnie od tego jakie czyny zostały popełnione przez skazanego (dotyczy tych wyżej wymienionych), może on starać się o przedterminowe zwolnienie po odbyciu 15 lat pozbawienia wolności.
Kara dożywocia a przedterminowe warunkowe zwolnienie
Mimo tego, że ubiegać się o przedterminowe zwolnienie może każdy, to ze względu na popełnione przestępstwo, mówimy o różnych zasad, które muszą zostać spełnione.
Dla osób odsiadujących najsurowsze kary w polskim prawie (kara 25 lat pozbawienia wolności i dożywocie) kolejno muszą odsiedzieć 15 lat i 25 lat, by móc ubiegać się o wcześniejsze zwolnienie.
Kodeks karny przewiduje również sytuację, w której w dowolnym momencie można zwolnić przedterminowo skazanego, który:
- odbywa karę nie przekraczającą 3 lata pozbawienia wolności, nawet jeśli jest to łączona suma kar,
- odsiedział co najmniej 6 miesięcy kary,
- skorzystał z możliwości by zostać zwolnionym przez conajmniej jeden rok pozbawienia wolności.
Okres próby
Okres próbny, podczas którego prowadzony jest nadzór nad skazanym wynosić może od 2 do 5 lat. W tym czasie warunkowe zwolnienie może zostać odwołane, jeśli osoba ta złamie prawo, a w szczególności, gdy ponownie umyślnie popełni przestępstwo, za które wcześniej został skazany.
